Getachew Wondafrash Negate
Getachew werd geboren in een hutje in Bishuftu en groeide op in het kleine boerendorp Dhedha ten zuiden van Addis Ababa in Ethiopië. De mensen leven daar in extreme armoede en moeten als horigen op het land van grootgrondbezitters zien te overleven. Zijn moeder was analfabeet en een bijzonder mens: als natuurgenezeres was zij wijd en zijd bekend in de omtrek.
Getachew kreeg als intelligente en gedreven leerling de kans om in Addis Ababa naar school te gaan en studeerde uiteindelijk aan de universiteit van Addis Ababa af als hydroloog. Later studeerde hij ook in Boedapest. Vanwege zijn verzet tegen de communistische dictatuur en de Rode Terreur onder leiding van Mengistu Haile Mariam moest hij bijna 40 jaar geleden vluchten en kwam hij in Nederland terecht.
In Nederland werkte Getachew onder meer in Wageningen en bij Ontwikkelingssamenwerking. Door de mislukkingen en ontevredenheid met de gang van zaken bij het ministerie, besloot Getachew zijn eigen kleinschalige modelproject in het leven te roepen. Hij zet zich dan ook sinds 2017 in voor Stichting Dessi Tuji, een non-profit organisatie voor armoedebestrijding, onderwijs en ontwikkelingssamenwerking in de rurale streek waar de meest kwetsbare kinderen wonen. Het doel van deze stichting is alle kansarme kinderen uit zijn geboortestreek, net als hijzelf, de kans te bieden onderwijs te volgen en de cirkel van extreme armoede en gebrek aan relevante, moderne kennis te doorbreken. Als de regio zich ontwikkelt, hoeven de mensen ook niet meer naar het rijke westen te vluchten. Zijn unieke kennis van o.a. de lokale taal, gewoonten en cultuur stellen hem in staat effectief projecten met de lokale partner Getu@ op initiatief van de bevolking en met de direct betrokkenen vorm te geven. Kijk voor meer informatie op www.stichtingdessi.org.
Tijdens het portretteren van Getachew heb ik hem leren kennen als een mens met een open mindset die steeds bereid is zich open te stellen voor nieuwe ervaringen en gedachten. Hij draagt vele werelden in zich mee: de Afrikaanse wereld van de rurale dorpen, arm in materiële zin, maar rijk in menselijke zin door de geest van Ubuntu: verbinding en gemeenschapszin. In plaats van het ‘Ik denk, dus ik ben’ wordt de kern van de Ubuntufilosofie uitgedrukt in: ‘Ik ben omdat jij er bent en jij bent omdat ik er ben’. Oftewel: ‘De mens is een mens door andere mensen’. Hij is ook goed bekend met de wereld van de elite in Ethiopië. Als Nederlander en door nauwe relaties met autochtone Nederlanders kent Getachew de westerse cultuur van binnenuit.
Middels het werk dat Getachew voor Stichting Dessi Tuji verricht, realiseert hij verbinding tussen al deze verschillende werelden en maakt hij de cirkel tussen zijn vaderland en nieuwe thuisland rond. Hij stelt zich ten doel het beste van twee culturen uit te dragen.
Naar mijn mening is dit van groot belang in een wereld die verscheurd wordt door gevaarlijke tegenstellingen tussen groepen mensen.
Jolien Wesselink
We leven in een tijd waarin tegenstellingen tussen groepen uitvergroot worden en de samenleving dringend behoefte heeft aan toenadering en onderlinge verbondenheid tussen mensen. Met deze unieke tentoonstelling creëren wij die verbinding op diverse niveaus.
De portretkunstenaar moet in nauwe verbinding staan met de geportretteerde om tot een indringend, veelzeggend portret te komen. Het is daarom noodzakelijk dat de portretkunstenaar niet alleen aandachtig observeert, maar ook het wezen van het model voelt en ervaart. Zo kan er niet alleen een uiterlijk, maar ook een innerlijk gelijkend portret ontstaan. Het portretteren van een vluchteling impliceert dus het ontstaan van betrokkenheid en verbinding tussen kunstenaar en model.
Opgegroeid in het buitenland heb ik al vroeg ervaren hoe verrijkend en blikverruimend het contact met mensen uit andere culturen is. Meer recent kreeg ik tijdens het geven van taallessen veel bewondering voor de vluchtelingen die zich in hun eigen land durfden te verzetten tegen dictatoriale regimes en de levensgevaarlijke reis naar Europa ondernamen. De veerkracht en moed van deze mensen raakten me. Met deze tentoonstelling geven wij vluchtelingen niet alleen een persoonlijk gezicht, maar creëren wij ook verbinding door samen te werken en samen te exposeren met vluchteling-kunstenaars.
Met onze portretten en de bijbehorende verhalen hopen wij het hart van de bezoeker te raken en zo onze onderlinge verbondenheid als mensen te vergroten.
